- Λομβαρδία
- (Lombardia). Ιστορική γεωγραφική περιοχή και διοικητική διαίρεση (23.857 τ. χλμ., 8.922.463 κάτ. το 2001) της βόρειας Ιταλίας. Είναι η πιο ανεπτυγμένη οικονομικά περιοχή της χώρας και εκτείνεται μέχρι τα ελβετικά σύνορα.
Η ξεχωριστή θέση της Λ., που βασίζεται σε μια μακροχρόνια ιστορική παράδοση (η άνοδός της συνδέεται με τη δημιουργία των πόλεων-δήμων τον 11o αι.), είναι συνάρτηση της γεωγραφικής της θέσης (που τη συνδέει με τις μεγάλες βιομηχανικές περιοχές της βορειοδυτικής Ευρώπης μέσω των αυχένων των Άλπεων) και του επιχειρηματικού πνεύματος των κατοίκων της.
Από μορφολογική, οικονομική και ανθρωπολογική άποψη, η Λ. διαιρείται σε δύο σαφώς διαφορετικά σύνολα. Η αλπική ζωή, στον βορρά, περιλαμβάνει ένα τμήμα των Ρετικών και των Λεποντίνων Άλπεων, τις Βεργαμικές Άλπεις, καθώς και τους ορεινούς όγκους Όρτλες και Ανταμέλο. Τα κρυσταλλοπαγή αυτά όρη με τις πανύψηλες κορυφές (Μπερνίνα, 4.050 μ.) διαμορφώθηκαν από τους παγετώνες της τεταρτογενούς περιόδου του καινοζωικού αιώνα, οι οποίοι σμίλευσαν τις κορυφές τους, τα κοίλαναν αμφιθεατρικά και τα αυλάκωσαν με εγκάρσιες κοιλάδες (που ευνοούν τις διαλπικές συγκοινωνίες)· σε αυτούς επίσης οφείλεται ο σχηματισμός λιμναίων λεκανών (λίμνες Κόμο, Ιζέο, Ματζόρε, Λουγκάνο και Γκάρντα, οι τελευταίες μοιρασμένες με την Ελβετία), που αντιπροσωπεύουν ένα τουριστικό δυναμικό, το οποίο, μαζί με τα χειμερινά σπορ, αποτελεί το κύριο θέλγητρο των λομβαρδικών Άλπεων. Αν και η δημιουργία υδροηλεκτρικών σταθμών ανανέωσε την πατροπαράδοτη οικονομία δασοκομικού-ποιμενικού τύπου, οι ορεινές περιοχές εξακολουθούν να απογυμνώνονται από πληθυσμό προς όφελος της κοιλάδας του Πάδου, η οποία αντιπροσωπεύει την κυριότερη αρτηρία της οικονομικής ζωής της Ιταλίας.
Το μεγάλο αυτό τεκτονικό βαθύπεδο, που διαμορφώθηκε κατά την τριτογενή και την τεταρτογενή περίοδο, το οποίο δεν διαχωρίζεται από μεγάλους ορεινούς όγκους αλλά μόνο από μία ζώνη μικρών μορενικών λόφων (Μπριάντσα, Βαρεσότο), είναι μία από τις περιοχές της Ιταλίας που παρουσιάζει τη ζωηρότερη κίνηση. Η γεωργία, οργανωμένη σε μεγάλες εκμεταλλεύσεις, είναι μηχανοποιημένη. Η βιομηχανία, όπως στο Πεδεμόντιο, είναι στενά συνδεδεμένη με τα αστικά κέντρα. Με εξαίρεση τις υφαντουργικές βιομηχανίες (μεταξωτά, βαμβακερά), που είναι διασκορπισμένες στις πόλεις του Πεδεμόντιου, η κύρια βιομηχανική δραστηριότητα είναι συγκεντρωμένη στην περιοχή του Μιλάνου.
Το Μιλάνο (1.862.693 κάτ. το 2001), πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας και της Λ., του οποίου η ακτινοβολία απλώνεται όχι μόνο στην περιοχή, αλλά σε ολόκληρη την Ιταλία και την Ευρώπη, περιλαμβάνει σχεδόν το ένα τέταρτο του πληθυσμού της Λ.
Ο ναός της Παναγίας στο Αμπιατεγκράσο της Λομβαρδίας, με την εικονογραφημένη πρόσοψή του.
Στιγμιότυπο από τις εορταστικές εκδηλώσεις για την πρωτοχρονιά του 2001 που πραγματοποιήθηκαν στην πλατεία Ντουόμο στο Μιλάνο, πρωτεύουσα της Λομβαρδίας (φωτ. ΑΠΕ)
Dictionary of Greek. 2013.